Bavyeralı Kılıç Kuyruk: Yeni Bir Pterozor Türü Keşfedildi
Bilim insanları, dinozorların akrabası olan kanatlı sürüngen ailesine ait bir pterozor (teruzor) fosili keşfetti. Keşif türün evrimine ait yeni kanıtlar ortaya koydu. Fosilin ait olduğu yeni türe ise “Bavyeralı kılıç kuyruk” anlamına gelen “Skiphosoura bavarica” adı verildi. Yeni bir pterozor türünün keşfiyle sonuçlanan araştırma, Londra Queen Mary Üniversitesinden paleontolog Dr. David Hone liderliğindeki heyet tarafından yapıldı.
Wisconsin-Maddison Üniversitesinden Adam Fitch, araştırmanın yazarlarından biri, keşifle ilgili olarak, “Skiphosoura, pterozorların evrimsel ilişkilerini ve buna bağlı olarak soyunun nasıl ortaya çıkıp değiştiğini çözmek için önemli bir formu temsil ediyor.” dedi.
FOSİL, ÜÇ BOYUTLU VE NEREDEYSE TÜM KEMİKLERİ KORUNMUŞ HALDE BULUNDU
Fosil, genelde çoğu pterozorda olduğu gibi düz bir zeminde ezilmiş halde değil, üç boyutlu ve neredeyse tüm kemikleri korunmuş halde bulundu. Pterozor’un, 2 metre civarında olduğu tahmin edilen kanat açıklığıyla altın kartalları andırdığı kaydedildi.
Paleontologlar, pterozorları, “bazal pterozorlar” (pterodaktiloid olmayan) ve sonraki dönemlerde yaşayan “büyük pterodaktiloidler” olmak üzere iki sınıfa ayırıyor.
Bazal pterozorlar, kısa bir boyun üzerinde küçük kafa, kanadın bilek kısmında kısa bir kemik, uzun bir kuyruk ve ayaklarında uzun beşinci parmağa sahipken, pterodaktiloidlerin uzun boynu, büyük kafası, uzun bir bilek kemiği, kısa kuyruğu ile daha kısa beşinci ayak parmağı bulunuyor.
Ancak söz konusu iki türün arasındaki geçiş canlılarının vücutlarında önce baş ve boyunların değiştiği tespit edilmesine rağmen bunun öncesi ve sonrasında hangi organların farklılaştığı bilinmiyordu.
KEŞİF, DAHA ÖNCE BULUNAN PTEROZOR FOSİLLERİNE AİT AİLE AĞACINI DEĞİŞTİRDİ
“Bavyeralı kılıç kuyruk” fosilinin keşfi, iki tür arasındaki geçişin nasıl yaşandığına ışık tuttu. Fosilde, pterodaktiloidlere çok benzeyen baş ve boyun uzunluğunun yanı sıra uzun bilek kemiği tespit edilirken, kuyruk ve beşinci ayak parmağının daha sonraki türlere oranla biraz daha uzun olduğu gözlendi.
“Skiphosoura” üzerinde yapılan araştırma, pterozorların aile ağacını da değiştirdi. “Skiphosoura bavarica”, özellikleriyle İskoçya’nın batısındaki Syke Adası’nda 2017’de keşfedilen 170 milyon yıllık “Dearc Sgiathanach” adı verilen pterozor fosilinin de geçiş türlerinden olduğunu ortaya koydu.
“Dearc” ve “Skiphosoura”, geçiş döneminde kanatlı sürüngenlerinin de olağanüstü büyüklüklere ulaşabildiğini gösterdi. Pterozorların, yakın akrabaları olan dinozorlarla aynı dönemde yaşayan, kanat açıklıkları ilk türlerde 2 metreyken daha sonra 10 metreye ulaşabilen kanatlı ve yırtıcı sürüngenler olduğu biliniyor.
Araştırma “Current Biology” dergisinde yayımlandı.
