Türkiye’de sığınmacıların ve diğer yabancıların durumu, sayılarının giderek artmasından dolayı tartışmalı hale geldi. Sığınmacıların ülkelerine dönmeleri gerektiğini söyleyenlere karşı Suriye’de savaşın hala devam ettiği cevabı veriliyor. Ancak Suriye’de çok yakın zamana kadar basketbol oynayan ve çektiği videolar ile sosyal medyada gündem yaratan Basketbolcu Kemal Canbolat, verilen bu cevaplara karşı bir kitap yazdı: Suriye’de Bir Türk Basketbolcu.
Kitabında Suriye’deki duruma dair bilgiler veren Canbolat, Suriye’yi neden tercih ettiğini, Suriye’deki durumu, takımında yaşadıklarını ve daha birçok konuya kitabında yer verdi.
Kemal Canbolat, kitabıyla ilgili Yeniçağ’ın sorularını yanıtlarken, Suriye’deki durumu ve kitabını anlattı. İşte Canbolat’ın Yeniçağ’a özel verdiği röportajdan satırbaşları;
Kitabında sığınmacılar geri dönmesin diye Türk halkına lanse edilen Suriye tablosuna karşılık Suriye’deki gerçek durumu anlatıyorsun. Seni bu kitabı yazmaya sevk eden sebepler ne oldu?
Suriye’nin, Batı medyasında hiçbir gücünün olmaması ve ağır markaj altında olmasından dolayı, orada gerçekten yaşanılan şeyleri medyaya taşıyabilecek bir güce sahip değildi. Ben de orada yaşayan nadir Türklerden biri olarak, burada insanlara dayatılan yanlış algıyı değiştirmek adına elimden gelen gayreti göstermeye çalıştım. Söz uçar yazı kalır demişler, o sebeple de bunu kitaplaştırmak istedik.
Suriye’de sığınmacıların dönmesine engel bir durum var mı?
Suriye’de, sığınmacıların dönmesine engel olacak bir durum olmaması gerekiyor. Çünkü, bu durum bizi çok da alakadar eden sorunlar değil. Ekonomik problemler, askerlik meselesi gibi sorunlar var. Bunların hiçbiri Türk devletinin problemi değildir. İki devlet arasında resmi görüşmeler olacaktır. Sığınmacıların geri gönderilmesinin en doğru ve en kolay yolu iki devletin de yetkililerinin diyalog kurması ile olacaktır.
Suriye’deki Suriyelilerin sığınmacılara ve Türkiye’ye bakışı nasıl? Ülkeyi terk ettikleri için sığınmacılara yönelik bir tepki var mı?
Suriye’deki Suriyelilerin ülkemizdeki sığınmacılara karşı çok farklı bir bakış açısı yok. Çünkü hala birbirleriyle iletişim halindeler. Hatta bazıları Şam’a, Halep’e gidiş gelişler yapıyor. Hatta birçoğu Türkiye’den çalışarak Suriye’deki ailesine para gönderiyor. Aileler de geçimlerini bu şekilde sağlıyor. Bu sebeple Suriye’deki Suriyelilerin, ülkemizdeki sığınmacılarla herhangi bir problemi bulunmamaktadır.
Sence sığınmacılar ülkelerine döndüklerinde can ve mal güvenlikleri konusunda sorun yaşarlar mı?
Sığınmacılar döndükleri zaman, Suriye devleti tarafından can güvenliklerine dair herhangi bir sorun yaşayacaklarını düşünmüyorum. Tabi ülkelerine karşı çok ağır suçlar işlemedilerse, kendi askerlerine kurşun sıkmadılarsa hiçbir problem yaşayacaklarını düşünmüyorum. Geri dönen yüzlerce örnek var. Hepsi Şam’da, Humus’ta, Halep’te yaşıyor ve hiçbir can güvenliği sorunu yaşamadılar.
Mal güvenliklerine gelecek olursak ise zaten bu insanların bazısının evi yıkılmış, bazısının evi kullanılamayacak halde. Geri döndüklerinde Suriye Devleti’nin bu insanlara yeni bir ev yapabilme kapasitesinin olmadığı biliniyor. Ancak iç savaştan etkilenmeyen ve malı, mülkü sağlam olan sığınmacıların ise mallarını koruyacaklarını düşünüyorum.
KİTAPTAN ÖNE ÇIKANLAR
Suriye’deki gerçekleri yazan Kemal Canbolat’ın kitabından bazı başlıklar ise ön plana çıkıyor. Canbolat, Türk bir basketbolcunun Suriye’de basketbol oynamasına neyin sebep olduğunu, ‘Neden Suriye?’ başlığı altında anlattı.
Canbolat, Hatay’ın Hassa ilçesinde doğduğunu ve Suriye’deki kültürden çok da uzak olmadığını, oradan teklif geldiğinde ise teklifi ilen kişinin entelektüel seviyesinden etkilendiğini, teklifi yapan takımı araştırdığını ve arkadaşlarından olumlu referanslar aldığını ifade etti.
Canbolat, kitabında Suriye’nin ekonomik durumunu, dini yaşam değerlerini, sosyal hayatı, karşılaştıkları problemleri, gece hayatını da başlık başlık anlattı.
SURİYE’DE SOSYAL HAYAT
Başarılı basketbolcu kitabında, Suriye’ye gittiğindeki ilk izlenimlerini ve en çok şaşırdığı şeyleri de yazarken Türkiye ile Suriye arasında küçük bir sosyal hayat kıyaslaması yapıyor.
Canbolat, Suriye’ye ilk gittiğinde en çok dikkatini çeken şeyin, bu kadar uzun süre iç savaş yaşamış bir ülkede insanların nasıl bu kadar pozitif olabildiğiydi. Türkiye olarak iç savaş veya herhangi bir yaptırıma uğramamış olmamıza rağmen çok daha öfkeli ve gergin bir hayat yaşadığımızı ifade eden Canbolat, ‘‘kafa yapıları o kadar rahat ki her şeyi son saniyeye bırakabiliyorlar. Ve bu durum beni daha da gerginleştiriyor. Ama çok eğlenceli insanlar gerçekten’’ ifadelerini kullandı.
‘SURİYELİLER ABD’DEN NEFRET EDİYOR’
Suriye halkının ABD nefretini de dile getiren Canbolat, ‘‘Suriye’deki bilinçli kesim kesinlikle Amerika’dan nefret ediyor. Yaşadıkları kötü ekonomik durum ve savaşı Amerika’ya bağlıyor[1]lar. Ülkenin doğusundaki petrol kaynaklarının YPG ve Amerika tarafından kontrol edilmesi ve Suriye halkının benzine ulaşmakta ciddi zorluğu Amerika’ya olan öfkeyi daha da artırıyor’’ dedi.
